پروژه‌ی رجیستری موبایل با مشارکت گمرک، اصناف، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، وزارت ارتباطات و اپراتورهای تلفن همراه به اجرا گذاشته می‌شود. در این طرح یک بانک اطلاعاتی جامع از کدهای منحصربه‌فرد (از جمله IMEI) گوشی‌های وارداتی تهیه ‌شود و بر اساس آن گوشی‌های قاچاق از دریافت خدمات مخابراتی محروم خواهند شد.

طرح رجیستری برای اولین بار در ایران در اواسط سال ۸۵ اجرا شد اما به‌خاطر اشکالات فراوانی که داشت در اوایل سال ۸۶ متوقف شد. اما دوباره از سال ۹۴ زمزمه‌هایی از زنده‌شدن دوباره‌ی طرح به‌ گوش رسید. مسوولان می‌گویند که این پروژه فعلا در مرحله‌ی آزمایشی (پایلوت) است. قرار بر این است که تا پیش از اجرایی شدن طرح نهایی، این‌بار تمام نواقص طرح قبلی برطرف شود. این طرح دو هدف اصلی دارد: ۱) مبارزه با ورود گوشی‌ قاچاق ۲) فراهم‌شدن امکان ارایه‌ی خدمات بهتر به مشتریان. بسیاری از کارشناسان معتقدند که اجرای درست و به‌موقع این طرح، علاوه بر جلوگیری از ورود کالای قاچاق، امنیت روانی واردکننده، فروشنده و مصرف‌کننده را به همراه دارد.

طرح رجیستری چیست؟

بدینوسیله فقط گوشی هایی وارد کشور می شوند که شناسه یا (IMEI (International Mobile Equipment Identity در گمرک ثبت شده باشند و به این ترتیب قابلیت دسترسی در شبکه‌های تلفن همراه را داشته باشند.سرپرست معاونت نظارت و اعمال مقررات سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی حسین فلاح جوشقانی، برای ثبت شناسه گوشی در گمرک و ورود قانونی آن به کشور دو راه مورد بررسی را اعلام کرده است.

راه اول: استعلام گوشی تلفن همراه و اعمال سیاست روی گوشی مشترک و دومین راه استعلام گوشی تلفن همراه و اعمال سیاست روی سیم‏کارت مشترک است که طرح دوم به‌رغم اینکه از نظر رگولاتوری و اپراتورها، به دلیل قطع ارتباط سیم‏کارت روش مناسبی به نظر نمی‏رسد، در دست بررسی است ولی طرح اول به دلیل تاثیرات جانبی کمتر به صورت آزمایشی در حال پیاده ‏سازی است.
 
مزایای طرح رجیستری:
 
این طرح مسلما اگر به صورت صحیح اجرا شود مزایای بسیاری دارد مهمترین آن جلوگیری از ورود کالای قاچاق و قیمت گذاری سر از خود دلالان این صنف است. همانطور که مدیرکل ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز عباس نخعی در گفتگو با یکی از خبرگزاری ها بیان داشت: پس از اجرای این طرح، موبایل قاچاقی که قیمت امروز آن ۲ میلیون تومان است، نهایتاً به قیمت ۲۰۰ هزار تومان خرید و فروش خواهد شد.
مزیت مهم بعدی جلوگیری از ورود گوشی های تقلبی به ایران است و متعاقب آن داشتن ضمانت نامه برای گوشی هایی که از مجاری قانونی عبور کرده و به دست مشتریان رسیده اند.
 
معایب طرح رجیستری:
 
اما از آن طرف ماجرا دور زدن این طرح و یا سودجویی کارمندان برخی سازمان ها و شرکت های درگیر و نبود نظارت کافی بر اجرای درست آن می تواند مشکلات بسیاری در پی داشته باشد. همچنین مدت زمان ماندن بار در گمرک می تواند از ورود به هنگام گوشی های روز دنیا در زمان اولیه عرضه، جلوگیری کنند.
 
در کنار همه این ها شنیده هایی در مورد به وجود آمدن مشکلات برای کاربران گوشی های آیفون هم باعث نگرانی این قشر از دارندگان گوشی های هوشمند شده است. بر این اساس قرار است به زودی همه گوشی‌های هوشمند اپل یا‌‌ همان آیفون از بازار جمع آوری شوند. طبق طرح رجیستری تنها گوشی هایی اجازه ورود به ایران را دارند که نمایندگی رسمی در ایران داشته باشند اما شرکت اپل هنوز هیچ نمایندگی رسمی در کشور ندارد و همین موضوع باعث نگرانی کاربران آیفون شده است چرا که اگر تا روز اجرا شدن طرح رجیستری این شرکت نتواند نمایندگی رسمی خود برای خرید و فروش و ارائه خدمات در ایران را به ثبت برساند تمام گوشی های این برند از سطح بازار جمع آوری و آیفون عملا برای دارندگانش کارآیی نخواهد داشت.
 
به نظر نمی رسد در این مدت اندک، شرکتهایی مثل اپل و مایکروسافت خود را ملزم کنند که در ایران نمایندگی داشته باشند و تاوان این تصمیم ناگهانی را دارندگان آیفون و محصولات مایکروسافت باید بدهند. در نتیجه تمام برندهای آمریکایی باید برای گوشی های هوشمند از سطح بازار جمع آوری شود.

 اینفوگرافی طرح رجیستری گوشی:

Registry